Μια ιδιότυπη συζήτηση...

Η ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

Το 50% του παγκόσμιου εμπορίου και πάνω από το 50% των παγκόσμιων επενδύσεων ωφελεί μόνον 22 χώρες, εξυπηρετώντας μόλις το 14% του παγκόσμιου πληθυσμού ενώ οι 49 φτωχότερες χώρες κατοικούνται από το 11% του παγκόσιου πληθυσμού και είναι αποδέκτες μόλις του 0,5% του παγκόσμιου προϊόντος, περίπου ίσου με το άθροισμα  του εισοδήματος των τριών πλουσιότερων ανθρώπων του πλανήτη. Το 90% του συνολικού πλούτου του πλανήτη παραμένει στα χέρια του 1% των κατοίκων του. Και στον ορίζοντα δεν διαφαίνονται κυματοθραύστες ικανοί να αναχαιτίσουν την παγκόσμια πλημμύρα της πόλωσης των εισοδημάτων τα οποία συνεχίζει να αυξάνει απειλητικά…(Ζακ Αταλί : Η ανθρώπινη φωνή)

ΠΟΥ ΔΕΝ ΜΑΣ ΕΠΙΤΡΕΠΕΙ  ΝΑ ΔΡΑΠΕΤΕΥΣΟΥΜΕ …

Σε έναν πλανήτη ανοιχτό στην ελεύθερη κυκλοφορία του κεφαλαίου και των εμπορευμάτων , ό,τι γίνεται σε ένα μέρος έχει επιπτώσεις στο πώς ζουν, τι ελπίζουν και τι προσδοκίες έχουν οι άνθρωποι σε άλλες περιοχές. Σε μια εύστοχη σύνοψη αυτού που έχει επιφέρει η παγκοσμιοποίηση σημαίνει πρωτίστως ότι «δεν υπάρχει τόπος όπου μπορείς να δραπετεύσεις» ( Ζίγκμουντ Μπάουμαν : Ρευστοί καιροί)

…………………………………………………………………………………..

ΜΑΣ ΦΕΡΝΕΙ ΣΕ ΑΠΟΓΝΩΣΗ

Είμαστε σε ώρες απόγνωσης. Δεν υπάρχει αμφιβολία. Είμαστε προ πτωχεύσεως. Πτώχευση σημαίνει δεν πληρώνω μισθούς. Να το πούμε απλά.

Η πτώχευση δεν είναι δημοσιονομική έννοια. Είναι αληθινή έννοια …(Στέλιος Ράμφος στον Γιώργο Μαλλούχο)

ΓΙΑΤΙ ΔΕΝ ΕΧΟΥΜΕ  ΠΟΥ ΝΑ ΑΚΟΥΜΠΗΣΟΥΜΕ…

Η κοινωνία δεν προστατεύεται πλέον από το κράτος. Τώρα είναι εκτεθειμένη στην αρπακτικότητα δυνάμεων που δεν ελέγχει και πλέον δεν ελπίζει ούτε σκοπεύει να ανακαταλάβει ή να υποτάξει. Αυτός είναι ο πρωταρχικός λόγος για τον οποίο οι κυβερνήσεις των κρατών, πασχίζουν να ανεπεξέλθουν στις περιστασιακές καταιγίδες παραπαίοντας από τη μια αυστοχέδια εκστρατεία διαχείρισης κρίσης στην άλλη και από μια σειρά μέτρων έκτακτης ανάγκης στην άλλη. Το μόνο που ονειρεύονται είναι να παραμείνουν στην εξουσία μετά τις επόμενες εκλογές. ( Ζίγκμουντ Μπάουμαν : Ρευστοί καιροί)

ΕΜΕΙΣ ΟΙ ΠΤΩΧΕΥΜΕΝΟΙ …

Η πτώχευση είναι αληθινή έννοια…

Αλλά η αληθινότερη έννοια σημαίνει ότι δεν παράγεται πλούτος σ’ αυτή τη χώρα. Επειδή ο χρόνος είναι κάτω από την αιωνιότητα. Επειδή τα μισά τραγούδια λένε «ψεύτη ντουνιά» Επειδή υπάρχει απαξίωση του κόσμου και επομένως καμιά ψυχική δύναμη, κανένα ψυχικό ελατήριο δεν μας υποχρεώνει να εργαστούμε…(Στέλιος Ράμφος στον Γιώργο Μαλλούχο)

ΒΙΩΝΟΝΤΑΣ ΤΟΝ ΑΠΕΙΛΗΤΙΚΟΤΕΡΟ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΔΑΙΜΟΝΕΣ

Ο φόβος είναι πραγματικά και ο πιο απειλητικός από τους δαίμονες που φωλιάζουν στις ανοιχτές κοινωνίες της εποχής μας. Ωστόσο η ανασφάλεια του παρόντος και η αβεβαιότητα για το μέλλον είναι αυτά που επωάζουν και εκτρέφουν τον πιο τρομακτικό και αφόρητο φόβο μας. Η ανασφάλεια και η αβεβαιότητα με τη σειρά τους γεννιούνται από την αίσθηση της ανημπόριας…μας λείπουν τα εργαλεία που θα επιτρέψουν στην πολιτική να εξυψωθεί στο επίπεδο στο οποίο η εξουσία έχει ήδη εγκατασταθεί. Ο δαίμονας του φόβου θα εξορκιστεί μόνο όταν βρούμε ή για την ακρίβεια διαμορφώσουμε τέτοια εργαλεία. (Ζίγκμουντ Μπάουμαν, Ρευστοί καιροί)

ΤΟ ΦΟΒΟ…

Το τέλος του θανάτου μας ως έθνους, ως κοινωνίας …Νομίζω ότι πάνω απ ‘ όλα υπάρχει ένα θέμα ανασφάλειας εσωτερικής. Όταν ένας λαός αισθάνεται υποχρεωμένος να αναπαλαιώνει τον εαυτό του και να ανακυκλώνει το αίσθημα το οποίο τον κατακλύζει σιγά σιγά και του επιβάλλεται είναι μια βαθειά ανασφάλεια και έλλειψη αυτοπεποίθησης , χαρακτηριστική της σημερινής μας κοινωνίας. Δεν είναι όλοι έτσι, αλλά το γενικό κλίμα είναι αυτό και είναι κλίμα το οποίο ο ρυθμός της κοινωνίας θέλει να διατηρήσει και διατηρείται στο μέτρο που διατηρούνται οι παρωχημένες μορφές κοινωνικού βίου ή παιδείας. Η έλλειψη λοιπόν αυτοπεποίθησης δημιουργεί όχι μόνο φοβικά άτομα αλλά και άτομα τα οποία προσπαθούν να επιβιώσουν δια της πλαγίας οδού. Η σημερινή κοινωνία θέλει αγωνιστές. Ο σημερινός κόσμος θέλει ανθρώπους γεμάτους πρωτοβουλία, οι οποίοι συγκρούονται επειδή διαμορφώνουν χρόνο, δεν περιμένουν το χρόνο να έρθει…( Στέλιος Ράμφος στον Γιώργο Σαχίνη)

ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΟΜΩΣ ΠΑΝΤΑ ΒΡΙΣΚΟΝΤΑΝ ΣΕ ΣΤΑΥΡΟΔΡΟΜΙΑ ΚΑΙ ΗΤΑΝ ΑΝΑΓΚΑΣΜΕΝΟΙ ΝΑ ΕΠΙΛΕΞΟΥΝ…

Η κόλαση των ζωντανών δεν είναι κάτι που αφορά το μέλλον. Αν υπάρχει μια κόλαση είναι αυτή που υπάρχει ήδη εδώ, η κόλαση που κατοικούμε καθημερινά, που διαμορφώνουμε με τη συμβίωσή μας. Δύο τρόποι υπάρχουν για να μην υποφέρουμε. Ο πρώτος είναι για πολλούς εύκολος: να αποδεχτούν την κόλαση και να γίνουν τμήμα της μέχρι να καταλήξουν να μην βλέπουν πια. Ο δεύτερος είναι επικίνδυνος και απαιτεί συνεχή προσοχή και διάθεση για μάθηση: να προσπαθήσουμε να μάθουμε και να αναγνωρίσουμε ποιος και τι μέσα σ αυτή την κόλαση, δεν είναι κόλαση και να του δώσουμε διάρκεια, να του δώσουμε χώρο. ( Ιταλο Καλβίνο «Αόρατες πόλεις»)

Τα μαύρα ρούχα όντα φορώ μη με ρωτάτε γιάντα
κάτι μου λείπει απ' τη ζωή 
που έφυγε για πάντα


Στον αδελφό μου  Αγαθάγγελο...Τον καλό κ' αγαθό ως άγγελο....

Ασκήσεις Ι

Tον Φεβρουάριο του 1941, μεσούντος του πολέμου, ο νεαρός Παζολίνι αντιπαραθέτει στους σαρωτικούς προβολείς της φασιστικής εξουσίας την αντίσταση του αχνού φωτός των πυγολαμπίδων. Ωστόσο, το 1975, η αισιοδοξία του μεταστρέφεται σε μια πεσιμιστική θεώρηση των πραγμάτων μέσω της διαπίστωσης της εξαφάνισης των πυγαλαμπίδων: αυτό που κυριαρχεί πλέον είναι το εκτυφλωτικό φως των εξουσιαστικών τηλεοπτικών και μηντιακών προβολέων, στο οποίο υποτάσσεται και ένα μεγάλο μέρος της σύγχρονης τέχνης.

Σχεδόν τριάντα πέντε χρόνια αργότερα, μεσούσης της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, ο  Γάλλος φιλόσοφος και ιστορικός της τέχνης Zωρζ Nτιντί-Yμπερμάν, επικαλούμενος τον Bάλτερ Mπέγιανμιν, ισχυρίζεται στο βιβλίο του «Eπιβίωση των πυγολαμπίδων» («Survivance des lucioles», 2009) ότι το φως των πυγολαμπίδων δεν έχει εξαφανιστεί και πρέπει να το αναζητήσουμε όχι κάτω από τους προβολείς αλλά μέσα στο σκοτάδι της νύχτας.  Ακόμα κι έτσι όμως, πώς μπορούμε να οργανώσουμε την αντίσταση των πυγολαμπίδων; 

Μα τώρα πια που μπαίνει το καλοκαιράκι κι είναι σαφείς οι προοπτικές του μέλλοντός μας ,  γράφει ο Βαρβέρης....


Ισως η λύση να είναι εκεί...στην αλλαγή στίξης για ν' αμβλύνουμε υπαινιγμούς.




Το Γράμμα
Στην τσέπη του παλτού σου
παλιό σουσάμι
φλούδα φυστικιών
και το τσαλακωμένο γράμμα μου.
Ξύπνησαν λέξεις
φράσεις ανακλαδίστηκαν
έτριξα μήνες εκεί μέσα
μέρες του κρύου
νύχτες απ' την κρεμάστρα μέσα στη σιωπή
μήπως ακούσεις
άλλαξα στίξη αμβλύνοντας υπαινιγμούς
κόπηκα ράφτηκα εν αγνοία σου
κατά τις πιθανές σου επιθυμίες.
Μα τώρα πιά που μπαίνει το καλοκαιράκι
κι είναι σαφείς οι προοπτικές του μέλλοντος μας
αντί να γκρεμοτσακιστώ πηδώντας
ή αντί να με ξεγράψεις
στέλνοντας το παλτό σου στο καθαριστήριο
θα σφίξω θα μαζέψω
σε σουσάμι ή φλούδι
κι απ' τις ραφές θα γραπωθώ για πάντα.
Κάποτε θα μ' αγγίξουνε τα δάχτυλά σου.

Τη σκέφτομαι αρκετές φορές. 

Τη θυμάμαι αρκετές φορές.

Μόνη. 

Nτυμένη πάντα στα μαύρα.

Ντυμένη στο πένθος πάντα, να βιώνει έναν ατελεύτητο θρήνο.

Δεν ξέρω αν θα καταφέρω ποτέ να της πω πως την αγαπώ.

Πώς να της το πω; Δεν έχω μνήμες.

Δεν έχω αγκαλιά.

Μια ασπρόμαυρη φωτογραφία η μόνη μου μνήμη.

Είναι δυστυχία να σκέφτεσαι....

- Δεν υπάρχει φόβος να ξανασκεφτούμε πια
- Τότε γιατί παραπονούμαστε;
- Να σκέφτεσαι δεν είναι το χειρότερο
-Βέβαια, βέβαια. Ομως υπάρχει τουλάχιστον αυτό
- Ποιο αυτό;
- Να αυτό, ας πούμε άλλα πράματα
- Τι θες να πεις, υπάρχει τουλάχιστον αυτό;
- Αυτή η πολύ πιο μικρή δυστυχία
- Σωστά
- Λοιπόν, λες να είμαστε ευτυχισμένοι;
- Εκείνο που είναι τρομερό είναι να έχεις σκεφτεί.
( "περιμένοντας τον Γκοντό" - Σ. Μπέκετ)

φωτογραφία από την ταινία ΣΙΩΠΗΛΕΣ ΨΥΧΕΣ

σκηνοθεσία: Αλεξέϊ Φεντορτσένκο 

΄Ονειρα

 Παιδικά

 Ονειρεύομαι

 Γι' αυτό συχνά κλαίω

Και μη ρωτάς γιατί θλιμμένος είμαι

Είναι που πίσω απ’ τη σιωπή σου ταξιδεύουν
τα καραβάνια
των λησμονημένων

Είναι που μες στα μάτια σου σαλεύουν
σκιές νεκρών
μορφές αγαπημένων

Είναι που μοιάζεις με ταξίδι στο αχανές
Είναι που δρόμους άλλους φανερώνεις

Είναι που κλείνεις τις
καταπακτές
και στο καινούριο θαύμα ξημερώνεις

Είναι που μες στο φέγγος σου αγρυπνώ
σα να πιστεύω πως
υπάρχω ακόμα

Είναι που σου χρωστώ πολύ ουρανό
Κι εγώ δεν έχω παρά λίγο χώμα

( του Ορέστη Αλεξάκη)

ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΖΟΝΤΕΣ ΚΑΙ ΠΙΣΤΕΥΟΝΤΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ...

Η μοναδικότητά μας ως είδους είναι κοινός παρονομαστής σε όλες τις ιστορίες που λέμε για τους εαυτούς μας. Σύμφωνα με κάποιες απ΄αυτές , η μοναδικότητά μας συνίσταται στην ικανότητά μας να δημιουργούμε πολιτισμό και επομένως να προφυλασσόμαστε από τους κινδύνους και την αγριότητα της φύσης. Κάποιες άλλες απόψεις επισημαίνουν ότι είμαστε τα μόνα πλάσματα που καταλαβαίνουν τη διαφορά ανάμεσα στο καλό και το κακό κι επομένως οι μόνοι που μπορούμε να είμαστε πραγματικά καλοί ή κακοί. Αλλοι πάλι ισχυρίζονται πως είμαστε μοναδικοί επειδή έχουμε λογική: είμαστε τα μόνα λογικά όντα μέσα σε έναν κόσμο άλογων ζώων. Αλλοι θεωρούν ότι αυτό που μας ξεχωρίζει απολύτως είναι η χρήση της γλώσσας. Κάποιοι αποδίδουν τη μοναδικότητά μας στο γεγονός ότι έχουμε ελεύθερη βούληση και δράση. Αλλοι πάλι πιστεύουν ότι μόνον εμείς μπορούμε να καταλάβουμε τη φύσηκαι τα θεμέλια της αληθινής ευτυχίας. Αλλοι τέλος, μας θεωρούν μοναδικούς επειδή είμαστε οι μόνοι που ξέρουμε ότι πρόκειται να πεθάνουμε.
Πιστεύω ότι καμιά από αυτές τις ιστορίες δεν εντοπίζει κάποια διαχωριστική γραμμή αποφασιστικής σημασίας ανάμεσα σε μας και τα υπόλοιπα πλάσματα. Κάποια μπορούν να κάνουν πράγματα που εμείς νομίζουμε ότι δεν μπορούν. Κι εμείς δεν μπορούμε να κάνουμε κάποια πράγματα που νομίζουμε ότι μπορούμε. Ως προς τα υπόλοιπα, δεν πρόκειται ασφαλώς για ειδοποιό διαφορά. Διαφέρουμε απλώς στο ότι μόνον εμείς κατασκευάζουμε τέτοιες ιστορίες και κυρίως στο ότι καταφέρνουμε και τις πιστεύουμε κι από πάνω. Αν πρέπει να ορίσω με μια πρόταση τον άνθρωπο, θα έλεγα το εξής: είναι το ζώο το οποίο πιστεύει τις ιστορίες που φτιάχνει για τον εαυτό του...

Από το βιβλίο του Mark Rowlands Ο φιλόσοφος και ο λύκος

Voices

Ideal voices we have greatly loved
of those that death has taken , or of those
that are, for us, even as are the dead

At times we hear them talking in our dreams

at times in thought they echo through the brain

And, with the sound of them, awhile recur
sounds from the first poetry of our lives-
like music,on still nights, far off, that wanes.

"Στο καταλυτικής επιρροής μυθιστόρημα "Ιστορία δύο πόλεων" (1859)  ο ΄Αγγλος συγγραφέας Κάρολος Ντίκενς έγραφε : Ηταν η καλύτερη εποχή, ήταν η χειρότερη εποχή, ήταν καιροί σοφίας, ήταν καιροί ανοησίας...είχαμε τα πάντα μπροστά μας, δεν είχαμε τίποτα μπροστά μας..

αποτυπώνοντας εύστοχα το πνεύμα της εποχής. Σχεδόν εκατόν πενήντα χρόνια αργότερα, το αίσθημα της αφύπνισης από το λήθαργο, η αποτυχία της πολιτικής να δώσει λύση στα μεγάλα προβλήματα , η οικονομική κρίση, η επίθεση στο περιβαλλον και το γενικό αίσθημα της ατομικής και συλλογικής αποξένωσης το οποίο η παγκόσμια κοινωνία δεν μπόρεσε να αντιμετωπίσει φαίνονται όλα πολύ απτά. Είμαστε μάρτυρες μιας οικουμενικής απαξίωσης του συστήματος σκέψης, μιας μη αναστρέψιμης ιδεολογικής κατάρρευσης ....

έγραφαν οι Gabriela Salgado, Bisi Silva και Συραγώ Τσιάρα στο εισαγωγικό σημείωμα του καταλόγου της biennale 2

Και η απάντηση στο ερώτημα γιατί , αποτυπώνεται στην αμέσως επόμενη σελίδα του καταλόγου " Κρίση υπάρχει όταν το παλιό έχει πεθάνει αλλά το νέο δεν έχει ακόμα γεννηθεί" ( Α. Γκράμσι).

Θα γεννηθεί άραγε; Θα υπάρξει παράλληλα με τη διάχυτη πολιτική δυσαρέσκεια, ένα ελπιδοφόρο όραμα;

Διακρίνει κανείς μια χαραμάδα έστω σ' αυτή τη θλίψη; 

Εχω κουραστεί να ακούω μεγάφωνα και ντουντούκες. Εχω κουραστεί να βλέπω αναπεπταμένα πανώ και σημαίες. Κουράστηκα και δεν μιλάω πια.

Νοιώθω έναν κόμπο που δεν μπορεί να ξεσπάσει. Να γίνει λυγμός.

Νοιώθω φόβο κι ένα θυμό τεράστιο που δεν μπορεί να ξεσπάσει . Να γίνει έστω κλάμα γοερό , να με λυτρώσει...

Γι' αυτό κι απ'  τα γραφτά του Ντίκενς κρατώ: " Ηταν  η χειρότερη εποχή, ήταν καιροί ανοησίας, δεν είχαμε ΤΙΠΟΤΑ μπροστά μας..."